شاید برای هریک از شما این سوال ایجاد شود که نوسان برق در منزل به چه علت می‌باشد، زیرا امروزه همه افراد به نوعی با آن سروکار داشته‌اند. نوسان جریان الکتریکی، یکی از مشکلات بزرگی است که خسارت‌های ناشی از آن سنگین و گاهی جبران ناپذیر می‌باشد. نوسان برق یک عامل مهم برای خرابی و نابودی تجهیزات و لوازم برقی منازل به شمار می‌رود که شما برای جلوگیری از این نوسان یا همان کم و زیاد شدن برق باید به دنبال منشا آن در منزل خود باشید. به همین علت ما تصمیم داریم تا در این مقاله به شما در ریشه یابی این مسئله کمک کنیم.
نوسان برق چیست؟
در هر کشوری برق شهری دارای فاکتور‌های مشخص و ثابتی است که تمامی لوازم برقی خانگی تابع این مشخصه هستند و لوازمی مانند یخچال، کولرگازی و آبی، تلویزیون، کامپیوتر و دیگر لوازم باید با همین مشخصات استاندارد ساخته و روانه بازار شوند. یکی از این مشخصه‌های استاندارد جریان برق می‌باشد که باید همیشه ثابت باشد& ولی گاهی اوقات یکسری موانع مانند رعد و برق، نشتی جریان از کابل‌ها، بارش باران، معیوب بودن دستگاه، استفاده از دستگاه‌هایی با مصرف بالا و … باعث تغییر رنج ، افت یا افزایش آن است که همین امر موجب بروز نوسان برق می‌شود.
شایع ترین علت نوسان برق در منزل
کم و زیاد شدن ولتاژ برق مصرفی منازل که باعث ایجاد نوسان برق می‌شود ممکن است بنا به دلایل مختلفی باشد که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد:
1- اتصالی یا جرقه الکتریکی
یکی از علل نوسان برق در منازل ممکن است وجود اتصالی یا خرابی در برق ساختمان باشد برای مثال در هنگام ساخت و نصب تجهیزات الکتریکی مانند جعبه تقسیم یا کابل‌ها و سیم‌ها از محصولات غیر استاندارد و بی کیفیت استفاده شود که در مواقع بار الکتریکی زیاد، باعث معیوبی و اتصالی تجهیزات گردد. همچنین در صورت استفاده از سیم‌ها و کابل‌ها در محیط بیرونی ممکن است در اثر برخورد عوامل بیرونی مانند رعد و برق دچار آسیب دیدگی و خرابی خطوط برق شود که همین اتصالی و خرابی باعث کاهش طول عمر و آسیب دیدن وسایل و لوازم برقی می‌شود.
برای حل این موضوع باید از خرابی سیم‌ها و کابل‌های اتصالات برق داخلی ساختمان مطمئن شد و در صورت خرابی باید از نیروی متخصص برقکار کمک گرفت تا به صورت حرفه‌ای به تعویض آنها بپردازد.
2- اضافه بار الکتریکی
جریان الکتریکی اضافه از دیگر دلایل نوسان برق در منازل می‌باشد. در برخی مواقع توان مصرفی تجهیزات برقی از میزان وات قابل تحمل آنها بسیار بیشتر و بالاتر است. که در چنین مواقعی به دلیل ایجاد گرمای بیش از حد، ممکن است عایق و سوکت سیم‌ها ذوب شده، اتصالی کنند و موجب بروز حوادث خطرناکی شوند.
یکی دیگر از موارد وارد شدن بار الکتریکی اضافه و مازاد به مدار، خاموش شدن پیاپی جریان برق ساختمان می‌باشد. برای رفع این مشکل می‌توان از دستگاه استبلایزر یا تثبیت کننده جریان برق استفاده کرد که وظیفه آن جبران افت ولتاژ، تثبیت جریان برق، مانع از قطع شدن جریان برق و متعاقب آن، آسیب و صدمه دیدن لوازم و وسایل برقی می‌باشد.
3 – عدم وجود قطع کننده جریان الکتریکی مدار
یکی دیگر از دلیل‌های کم و زیاد شدن جریان برق، عدم وجود وسیله‌ای مانند کلید محافظ جان برای قطع کردن جریان برق باقی مانده در مدار الکتریکی است. وظیفه کلید محافظ جان، قطع مدار در مواقع بروز نوسان و اختلاف میان جریان رفت و برگشت می‌باشد.
4- فرسودگی و خوردگی سیم‌ها و کابل‌ها
از دیگر دلایل شایع در بروز نوسان برق از بین رفتن و خوردگی سیم‌ها و اتصالات در سازه‌های ساختمانی و مسکونی می‌باشد. مواقعی که سیم‌ها و کابل‌ها به وسیله بست عایق دار به محل مورد نظر متصل نشوند،ممکن است صدمه ببینند و فرسوده شوند، که پس از فرسودگی و اتصال به سوئیچ‌های جدید و سالم، موجب شل شدگی و پیچ خوردگی و همچنین نوسان جریان الکتریکی در سیستم سیم کشی داخلی می‌شوند.
5- استفاده از وسایل برقی پر مصرف
در هر ساختمان مقدار تحمل بار الکتریکی بر اساس تابلو برق پلاستیکی ، کنتور برق و ظرفیت فیوزهای نصب شده در آن سنجیده می‌شود. برای همین در هنگام استفاده از تجهیزات و لوازم برقی پرمصرف به‌طور همزمان، کنتور برق زیر بار می‌ماند و باعث ایجاد نوسان برق می‌شود.
6 – شوک الکتریکی
شوک الکتریکی یکی دیگر از علل نوسان برق در ساختمان به حساب می‌آید که هنگام استفاده غلط و غیر اصولی از جریان برق، بروز پیدا می‌کند. این مشکل به طور معمول در مواقع خاموش یا روشن کردن یک وسیله برقی در سازه‌های قدیمی و کهنه دارای قدمت زیاد به چشم می‌خورد.
راه‌های تشخیص نوسان برق
همانطور که می‌دانید عدم توجه به ایرادات برقی در ساختمان باعث بروز خسارات می‌شود. که شاید بتوان با تشخیص نوسان برق بسیاری از این خسارات را جبران کرد. در ادامه این مقاله راه‌های تشخیص نوسان برق را نام خواهیم برد:
- افت و ضعیف شدن برق ساختمان
- کم شدن نور چراغ و سوسو زدن آن
- سوختن بیش از اندازه لامپ‌های روشن
- عدم کار کردن کلید‌های برق غیر استاندارد
- هزینه شوکه کننده و بالای قبض برق ساختمان
راه‌های جلوگیری از ایجاد نوسان برق
در ادامه می‌خواهیم راه‌های جلوگیری از نوسان برق و محافظت از لوازم برقی را به شما معرفی کنیم. راه‌های حل نوسان جریان الکتریکی عبارتند از:
- حل مشکل نوسان برق با استفاده از دستگاه استابلایزر و مجهز کردن وسایل منزل به این دستگاه
- یکی از آسان‌ترین راه حل‌های جلوگیری از مشکل نوسان جریان الکتریکی استفاده از محافظ برق می‌باشد.
- خرید و استفاده از دستگاه یو پی اس UPS که یک منبع تغذیه بدون وقفه است و به عنوان برق اضطراری استفاده می‌شود.
جمع بندی
با توجه به مطالب گفته شده در این مقاله دانستیم که باید برای جلوگیری از ایجاد نوسان الکتریکی در منزل موارد و نکاتی را رعایت و بررسی کنیم تا آسیب‌ها و خطرات سنگین و جبران ناپذیر ناشی از آن رخ ندهد.
